E-health is niet meer weg te denken uit de revalidatiezorg. De groeiende zorgvraag is door krapte op de arbeidsmarkt niet op te vangen. We moeten onze zorg slimmer bieden. Maar hoe zorgen we ervoor dat e-health initiatieven blijven bestaan als het onderzoek is afgerond?
In de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van e-health in de revalidatiezorg. Van oefen-apps, en blended care programma’s tot platforms voor monitoring op afstand. Tot stand gekomen met veel inzet van patiënten, naasten, zorgverleners, managers, informatietechnologen en onderzoekers. En met veel geld, vaak vanuit subsidies. Ook aan het onderhoud hangt vaak een hoog prijskaartje. Op voorhand is van de meeste e-health toepassingen duidelijk dat dit alleen rendabel is bij landelijke opschaling. De praktijk leert dat het merendeel van e-health initiatieven niet verder komt dan de instelling waar het is ontwikkeld. Vaak strandt het daar in de pilot- of evaluatiefase, als de subsidie is besteed en het onderzoek is afgerond.
Dit scenario dreigde ook voor ons programma ALS naasten support: een blended care programma voor partners van mensen met ALS ontwikkeld op basis van ondersteuningsbehoeften van naasten en in een RCT op effectiviteit getoetst. De trial was negatief maar het programma bleek door veel partners te worden gewaardeerd. Met enkele kleine aanpassingen levert dit blended-care programma een mooie aanvulling op het pallet aan ondersteuningsopties voor mantelzorgers en verdient het een verdere implementatie in de ALS-zorg.
En hier komt de grote uitdaging: hoe gaan we dit landelijk opschalen zodat de kosten over meer gebruikers kunnen worden verdeeld? Dan blijkt dat we hier bij de ontwikkeling onvoldoende over hebben nagedacht. Er komt veel bij kijken om een platform buiten de eigen instelling beschikbaar te stellen, zeker als er data worden verzameld en opgeslagen. Nieuwe PIAs, verwerkersovereenkomsten en contracten moeten worden afgesloten. Hoe worden de kosten gedekt? Deze vragen horen bij de start van de ontwikkeling gesteld te worden en de antwoorden bepalen of e-health wel de beste oplossing biedt.
Ook onderzoekers hebben een verantwoordelijkheid in het stellen van deze vragen en het al vroeg betrekken van de implementatie in het ontwikkeltraject. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat de investeringen in e-health leiden tot toekomstbestendige revalidatiezorg.
Door Anita Beelen, senior onderzoeker Neuromusculaire ziekten.
