Richtlijn CP in Praktijk

Dit project is afgerond

Het tweejarige project Richtlijn CP in Praktijk (2010-2012) is inmiddels afgerond. Het werd gefinancierd door het Innovatieprogramma Revalidatie van Revalidatie Nederland en ZonMw. Wat heeft het opgeleverd voor de behandeling van kinderen met cerebrale parese?

Aanleiding en opzet

In 2006 is de Richtlijn Diagnostiek en Behandeling van kinderen met spastische Cerebrale Parese (Richtlijn CP) verschenen. Deze richtlijn bleek echter maar moeizaam in de praktijk te worden geïmplementeerd. Dat moest veranderen. Twintig instellingen – revalidatiecentra, mytylscholen en revalidatieafdelingen van ziekenhuizen – namen deel aan het project en vormden samen een netwerk waarin verschillende onderdelen van de richtlijn werden uitgewerkt. In deze instellingen werden knowledge brokers aangesteld; behandelaars die wetenschappelijke kennis overdragen aan collega’s, en die in hun organisatie de implementatie van de kennis initiëren en faciliteren. Zij werkten anderhalf jaar lang samen in een netwerk waarin ook vertegenwoordigers van patiëntenvereniging BOSK, implementatiedeskundigen en onderzoekers zaten. Eind oktober 2012 werd het project afgesloten.

Knowledge broker

‘Een knowledge broker (KB) is een ‘voorloper’ uit de eigen organisatie. Het is een therapeut die ook zelf in de zorg werkt en die zijn collega’s kan stimuleren en ondersteunen vernieuwingen toe te gaan passen. Hiervoor krijgt hij tijd beschikbaar gesteld en inhoudelijke ondersteuning van de onderzoekers en het landelijke knowledge broker netwerk. Ze vormen de verbinding tussen onderzoekers en collega-proffesionals in de praktijk en zijn de organisator en aanjager van de invoering en toepassing van (nieuwe) kennis en methodieken.’
KBs zijn dus bij uitstek de personen om er voor te gaan zorgen dat de aanbevelingen vanuit de Richtlijn CP geïmplementeerd gaan worden in de praktijk. De KBs vormen samen een netwerk en hebben nauw contact door middel van regelmatige bijeenkomsten en een digitaal forum. Er vindt scholing plaats en binnen het netwerk maakt men gebruik van elkaars ervaringen en kennis. Zo delen verschillende revalidatiecentra middels het KB-netwerk kennis en ervaring en hoeft niet iedereen het wiel opnieuw uit te vinden.

Het proces

De Richtlijn CP bestaat uit 83 aanbevelingen die vaak multi-interpretabel bleken. De eerste stap was om te kiezen en te vereenvoudigen. Wetenschappelijke auteurs van de richtlijn hebben, op basis van een aantal criteria, een selectie van de aanbevelingen gemaakt. De deelnemende instellingen kozen uit die selectie de aanbevelingen waarvoor zij een implementatieplan op maat (voor hun eigen instelling) schreven. De aanbevelingen lopen uiteen van diagnostiek – wanneer gebruik je bijvoorbeeld welke meetinstrumenten – en behandeling, tot de informatieverschaffing aan ouders.

Vervolgens werkten de knowledge brokers samen met onderzoekers aan een eenduidige interpretatie van de aanbevelingen: wat wordt er precies bedoeld? Dit werd zoveel mogelijk vertaald in termen van concreet gedrag. De knowledge brokers hebben, met ondersteuning vanuit het netwerk, gewerkt aan de implementatie van deze aanbevelingen in hun instelling. Ze jaagden aan, waren creatief in hun strategieën en maakten materialen – presentaties, posters, folders, enzovoort – die ze weer met elkaar deelden, zodat men zoveel mogelijk gebruik kon maken van elkaars producten, en het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden hoefde te worden. Ook de kinderrevalidatieartsen zijn door het project gestimuleerd om meer samen te werken aan de uitwerking van de aanbevelingen die de artsen aangaan. Via de Sectie Kinderrevalidatiegeneeskunde worden verschillende onderwerpen inhoudelijk besproken en wordt er gewerkt aan een eenduidige interpretatie en uitwerking.