Vanuit de (kinder)revalidatie en de rest van de geneeskunde, is er de laatste jaren veel aandacht geweest voor bewegen. Denk aan initiatieven als het Inspanningslab, De HandbikeBattle, De Cruijff Courts en de (hopelijk) bekende nationale beweegrichtlijn uit 2017. Binnen het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht (KCRU) hebben we een onderzoekslijn FYSIEKE GEZONDHEID. Hierin kijken we verder dan bewegen alleen en richten we ons op alle fysieke activiteiten gedurende de 24 uur die een dag omvat: slapen, zitten of bewegen.
Vanuit het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht (KCRU) richten we ons o.a. op kinderen en jongeren met ontwikkelingsbeperkingen als gevolg van een hersenbeschadiging. Ons doel is om hen te ondersteunen in hun ontwikkeling tot zelfstandige, gezonde en gelukkige volwassenen. De groep kinderen en jongeren waar we ons op richten wordt ook wel 
aangeduid als Brain Based Developmental Disabilities (BBDD) en omvat o.a. kinderen met cerebrale parese. We ondersteunen deze groep kinderen en jongeren in hun ontwikkeling door wetenschappelijk onderzoek en daaraan verbonden innovatieprojecten. Onze visie is dat ook kinderen met een hersenbeschadiging het beste uit zichzelf moeten kunnen halen en hun dromen kunnen waarmaken.
We weten uit eerder onderzoek dat volwassenen met een hersenbeschadiging ten opzichte van leeftijdgenoten een verhoogde kans hebben op leefstijl-gerelateerde chronische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten. Ook hebben we aangetoond dat als gevolg van hun aandoening (jonge) kinderen met een hersenbeschadiging minder goed slapen en minder bewegen dan hun leeftijdsgenoten. Dit heeft niet alleen gevolgen op de lange termijn, maar ook op de korte termijn.
De afgelopen jaren hebben we vanuit het KCRU voor kinderen met cerebrale parese en hun ouders in de leeftijd van 0-8 jaar kennis, expertise en een netwerk opgebouwd rondom bewegen en slaap met het doel de zorg te verbeteren. Tijdens het ontwikkelen en implementeren van het zorgpad hebben we intensief en prettig samengewerkt met ouders van kinderen met cerebrale parese. Eind 2020 hebben we dit zorgpad landelijk uitgerold middels een webinar waar we de achtergrond (presentatie Olaf Verschuren) en bevindingen (presentatie Raquel Hulst) hebben gepresenteerd. De andere interessante presentaties zijn hier te vinden. Met de uitrol van dit zorgpad is er in Nederland bij deze groep jonge kinderen steeds meer standaard aandacht voor slaap, beweging en voeding. Ook in het buitenland is er middels publicaties aandacht voor dit zorgpad.
Vanuit KCRU hebben we ook recent een 24 uurs activiteiten richtlijn voor kinderen met een lichamelijke beperking gepubliceerd. Deze richtlijn is bedoeld voor de bevordering van de gezondheid. We moeten fysieke activiteiten als een continuüm zien waarin beweging en slaap in balans moeten zijn. Die twee activiteiten (slaap en bewegen) zijn met elkaar verbonden. Je hebt voldoende beweging nodig om goed te kunnen slapen en je hebt slaap nodig om te herstellen van je inspanningen. We vinden dan ook dat de aandacht voor 24-uurs activiteiten breder moet worden verspreid en niet alleen beperkt blijft tot de kinderrevalidatie en kinderen met een lichamelijke beperking.
De Week van de Wetenschap valt mooi samen met het laatste deel van S(t)eptember. Als we het belang van de 24-uurs activiteiten allemaal inzien, dan is het een logische stap om in de toekomst slaap en bewegen niet los van elkaar zien. De balans is belangrijk. Bewegen is goed, slapen is minstens zo belangrijk om je lichaam de kans te geven weer te herstellen. Overdag put je je spieren uit, ’s nachts herstel je. Wat dat betreft zouden we naast STEPtember ook SLEEPtember moeten houden!
Olaf Verschuren is senior onderzoeker bij het KCRU en houdt zich bezig met onderzoekslijn fysieke gezondheid.
